
انواع الکل طبی و صنعتی؛ تفاوت متانول و اتانول
انواع الکل طبی و صنعتی؛ تفاوت متانول و اتانول
هیدروکسیل با نماد شیمیایی OH، مهمترین مادهی تشکیلدهندهی الکل است. به بیان بهتر، هر مایعی که هیدروکسیل داشته باشد، در گروه الکلها طبقهبندی میشود.
برای عامه مردم، الکل در دو نوع صنعتی و طبی وجود دارد اما از دیدگاه علمی، الکلها به دو دستهی متیلیک (متانول) و اتیلیک (اتانول) تقسیم میشوند.
اتانول
الکل متیلیک، از تقطیر چوب به دست میآید و در کتب قدیمی، با نام عرق چوب معروف است.
این مایع بیرنگ، در ۶۶ درجه میجوشد و چنانچه با آتش تماس داشته باشد، شعلهای آبی رنگ تولید میکند.
مهمترین کاربرد الکل متیلیک که امروزه با نام متانول نیز شناخته میشود، در رنگسازی است.
متانول
متانول، مایعی سمی و خطرناک است. نوشیدن ۸ گرم از این ماده، اختلالات جدی در سیستم گوارش و کلیهها ایجاد خواهد کرد که میتواند منجر به کوری دائمی و حتی مرگ شود.
الکل اتیلیک
الکل اتیلیک، همان مادهای است که عامه مردم به عنوان الکل میشناسند. الکل اتیلیک یا اتانول، نقش مهمی در صنایع مختلف و زندگی روزمره دارد. این ماده، حتی در نان گندم هم یافت میشود. اتانول، در دمای ۷۸ درجه میجوشد و در منفی ۱۱۴ درجه منجمد میشود. اتانول، در مشروبات الکلی وجود دارد و توسط کبد، با سرعت ۸ گرم در ساعت، اکسید میشود. به همین دلیل، افرادی که نوشیدنیهای الکلی را در حد پایین، مصرف کنند به مرور زمان از حالت مستی و ضعف بدنی، خارج خواهند شد. چنانچه الکل اتانول موجود در خون به میزان یک درصد برسد، شخص احتمالا با مشکلات تنفسی و ایست قبلی مواجه میشود.
اتانول
اتانول، ماده اصلی در الکل صنعتی و طبی است؛ اما عمدا توسط کارخانه با مواد شیمیایی مثل متانول و رنگ صنعتی مخلوط میشود تا مصرف خوراکی نداشته باشد. اتانول، در ضدعفونی کنندههای پزشکی، حلالهای صنعتی و لوازم آرایشی به وفور وجود دارد.
اتانول که با نام الکل طبیعی شناخته میشود، به دو صورت تخمیری و صنعتی اقلب تولید است. در حالت اول، انواع میوهها و غلات قندی، مثل انگور، خرما، برنج، گندم، جو، سیب زمینی، ذرت و امثال اینها، میتوانند طی فرایندی طبیعی، اتانول آزاد کنند. در نتیجهی تخمیر مواد طبیعی، مایعی بهسدت میآید که محتوی آب و نهایتا ۱۸ درصد الکل است. برای افزایش غلظت الکل، از تفاوت نقطه جوش با آب استفاده میشود. اتانول در دمای ۷۸ درجه سانتیگراد بخار خواهد شد و ضمن گذر از لولههای سردکننده، به مایع با خلوص بالاتر تبدیل میشود. تکرار این فرایند تقطیری، میزان الکل در مایع نهایی را افزایش میدهد.
تولید اتانول با روش صنعتی، از سوختهای فسیلی مثل نفت، گاز طبیعی، ذغال سنگ و تودههای زیستی حاصل میشود. این شیوه، پرهزینه و پیچیده است اما برای تولید اتانول در مقادیر بالا، کاربرد دارد.
علاوهبر متانول و اتانول که به الکلهای تکظرفیتی معروف هستند؛ انواع دو ظرفیتی و سه ظرفیتی هم وجود دارند. ضد یخ، نوعی الکل دو ظرفیتی است؛ درحالیکه گلیسیرین، الکل سه ظرفیتی محسوب میشود.